منصور براتی در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، با تاکید بر اینکه برای گذار «سیاست مخدری» با محوریت پیشگیری از اعتیاد در ایران نیازمند نگاهی جامع و کلان هستیم و به عبارتی استراتژی جامع که شامل همه ابعاد این سیاست در کنار یکدیگر است، تدوین و در زمینه‌های مختلف محتوای مناسبی برای آن تولید و ارائه شود، گفت: حوزه‌های اصلی این سیاست عبارت از سیاست‌گذاری چند سطحی در نهادهای مسئول، تدوین آموزش‌های پیشگیرانه سیستمی مداوم (در خانواده، مدرسه، دانشگاه، محل کار، محلهها و…)، ایجاد محتوای رسانه‌ای و فضای مجازی بر اصل پیشگیری، استفاده موثر، کاربردی و همه‌فهم از آن خواهد بود.
وی می‌گوید: ایران نیازمند این است که در حوزه‌های چهارگانه فوق، استراتژی منسجم و مدونی را تدوین کرده و به اجرا در آورد. اولین راه برای پیشگیری از اعتیاد آگاه‌سازی و مطلع کردن والدین درباره رفتار فرزندان، تربیت و کنترل درست آن‌ها در جامعه و آشنایی با عوارض اعتیاد با استفاده از رسانه‌های گروهی به ویژه صدا و سیماست.
معاون پژوهشی موسسه کادراس با تاکید بر ایجاد تحول در آموزش و پرورش و توسعه کادر آموزشی و مربی‌های پرورشی به خصوص در روش‌ها و ساخت محیط آموزشی که از طریق آن بتوان مضرات مواد مخدر را عنوان کرد، گفت: فراهم کردن مراکز فرهنگی مناسب مثل کتابخانه‌ها، مراکز هنری، پارک‌ها، محیط‌های ورزشی و تربیتی و فنی و حرفه‌ای می‌تواند در پیشرفت سطح فرهنگی نوجوانان و جوانان و همچنین گذراندن اوقات فراغت بسیار موثرباشد که البته این امکانات و مراکز نسبت به رشد جمعیت و همینطور پراکنده بودن روستاها تعداد بسیار کمی دارند که همین یک دلیل بسیار مهم برای جلوگیری از اعتیاد به مواد مخدر است.
سطح سواد معتادان و خانواده‌شان
براتی با اشاره به اینکه بسیاری از افراد معتاد یا پدر یا مادرشان بی‌سواد یا کم سواد بوده‌اند، گفت: معلمان و مسئولان تعلیم و تربیت باید بکوشند تا سواد مردم را افزایش داده و سطح آگاهی آن‌ها را برای روبرو شدن با اعتیاد افزایش دهند.
وی با اشاره به تاثیر ایجاد اشتغال، سرمایه‌گذاری و فراهم کردن امکانات و دادن امتیازات برای رفع مشکل بیکاری در مبارزه با اعتیاد، تصریح کرد: تبلیغات نقش بسزایی در در دنیای امروزی داشته و می‌توان با استفاده از قدرت تبلیغات و رسانه‌های گروهی، جمعیت زیادی از مردم را با واقعیت اعتیاد آشنا کرد.
کمبود محبت و ارتباط آن با اعتیاد
معاون پژوهشی موسسه کادراس در ادامه با اشاره به آگاهی در پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر گفت: عواملی مانند کمبود محبت، تجربه‌های غم‌انگیز، مشکلات خانوادگی، مشکلات ارتباطی و اجتماعی، همسالان، دوستان و اطرافیان معتاد، کمبود عزت نفس، اضطراب و افسردگی می‌توانند سبب گرایش فرد به اعتیاد شوند. شناختن این عوامل و تلاش برای رفع آن‌ها تا حد زیادی در پیشگیری از اعتیاد موثر است.
به گفته براتی، اعتیاد به مواد مخدر به تدریج رخ می‌دهد و نه به صورت ناگهانی. بیشتر افراد مصرف مواد را به عنوان سرگرمی و کنجکاوی یا رهایی موقت از یک درگیری ذهنی آغاز می‌کنند اما به تدریج و با مصرف مرتب به مرور زمان مقدار و دفعات مصرف افزایش و فرد در دام اعتیاد گرفتار می‌شود. با پیشرفت اعتیاد، فرد معتاد از انجام مسئولیت‌های روزمره خود باز مانده و ارتباطاتش دچار اختلال می‌شود. آگاهی و باور به سرعت و روند پیشرفت اعتیاد می‌تواند عاملی بازدارنده برای ورود به اعتیاد باشد.
بسیاری از افراد بدنبال تبلیغ سوداگران در زمینه اعتیادآور نبودن برخی مواد، معتاد می‌شوند
وی ادامه داد: برای پیشگیری از اعتیاد باید تلاش کرد همه افراد جامعه از مضرات و عواقب سوء هر یک از مواد اعتیادآور مطلع شوند. بسیاری از افراد به این دلیل معتاد می‌شوند که تبلیغات سوداگران در زمینه اعتیادآور نبودن برخی مواد را باور می‌کنند. اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی فرزندان و افراد جامعه راجع به عوارض، پیامدها و تبعات سوء مصرف موادمخدر سنتی و شیمیایی باید به صورت آرام، مستمر، عمیق و تاثیرگذار باشد.
عزت نفس پایین، علت دیگر گرفتار شدن در دام اعتیاد
معاون پژوهشی موسسه کادراس با اشاره به آموزش برای جلوگیری از اعتیاد تصریح کرد: برای پیشگیری از اعتیاد به انواع مواد مخدر آموزش هم نقش مهمی ایفا می‌کند. عزت نفس و اعتماد به نفس پایین ریشه در تجربیات دردناک کودکی و اتفاقات بد یا بیماری در بزرگسالی دارد. عزت نفس پایین باعث گرفتار شدن افراد در دام‌هایی مانند اعتیاد می‌شود و در این راستا بهتر است برای افزایش اعتماد به نفس با خود مهربان بوده و با انجام فعالیت‌های ورزشی و هنری احساس رضایت نسبت به خود را بالا برد.
معاون پژوهشی موسسه کادراس، قرار گرفتن در جمع افراد مصرف‌کننده و اصرار و فشار برای مصرف را علت اصلی سوء مصرف مواد مخدر می‌داند و می‌گوید: افراد به ویژه در سنین پایین بیشتر توسط گروه همسالان به مصرف مواد تشویق و ترغیب می‌شوند. با آموزش مهارت نه گفتن در چنین شرایطی می توان از اعتیاد پیشگیری کرد. بیکاری و عدم اشتغال، زندگی بی هدف و سبک زندگی ناسالم موجب سوق یافتن فرد به سمت اعتیاد می شود. در مقابل زندگی هدف دار، رضایت بخش و سالم موجب پیشگیری از اعتیاد خواهد شد.
